Dịch thuật không phải là một công việc đơn giản, không chỉ là việc chuyển đổi từng từ, mà còn bao gồm rất nhiều yếu tố khác. Các khái niệm của một ngôn ngữ này có thể sẽ rất khác biệt với các khái niệm của một ngôn ngữ khác, bởi vì mỗi ngôn ngữ có cách tổ chức lời nói khác nhau.
Sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ và hai văn hóa khiến quá trình dịch thực sự là một thách thức lớn. Có thể lấy một số yếu tố trở ngại trong vấn đề dịch như hình thức, văn phong, ý nghĩa, thành ngữ, tục ngữ, vân vân.
Một số câu hỏi thường gặp trong quá trình dịch:
Biên dịch viên nên coi trọng ý nghĩa hay hình thức hơn?
Biên dịch viên nên trung thành hay không cần phải trung thành với văn bản gốc?
Văn bản dịch nên biến đổi tương ứng ngôn ngữ đích hay duy trì sắc thái ngôn ngữ nguồn?
Quy trình dịch thuật
Quy trình dịch thuật là toàn bộ quá trình một biên dịch viên chuyển từ một văn bản hoặc một phần văn bản thành các văn bản tương ứng bằng một ngôn ngữ khác, chứa rất nhiều hoạt động khác nhau như kiểm tra ngữ pháp, cú pháp, thành ngữ, nghĩa từ vựng và các yếu tố tương tự của ngôn ngữ nguồn, cũng như văn hóa của tác giả văn bản đó. Biên dịch viên cần có kiến thức sâu rộng để có thể giải mã và sau đó mã hóa lại ý nghĩa văn bản bằng một ngôn ngữ khác. Trong nhiều trường hợp, có thể kiến thức ngôn ngữ đích của biên dịch viên quan trọng hơn kiến thức ngôn ngữ nguồn của người đó.
Sau đây là quy trình mà tất cả các biên dịch viên cần tuân thủ nhằm đảm bảo tính chính xác và hợp lý của văn bản dịch:
- Tài liệu cần dịch (ngôn ngữ nguồn) phải được giao cho người thông thạo ngôn ngữ đích mà văn bản đó cần được dịch ra.
- Tài liệu phải được người thông thạo cả về ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích hiệu đính. Trong quá trình hiệu đính phải đảm bảo tính chính xác, ngữ pháp, chính tả và văn phong của văn bản.
- Tài liệu cần được người thành thạo cả hai ngôn ngữ đọc lại một lần nữa. Chính tả và hình thức văn bản cần được kiểm tra lại trong quá trình này.
- Cuối cùng, trước khi giao tài liệu cho khách hàng, tài liệu phải được kiểm tra một lần nữa để đảm bảo rằng bản dịch chính xác và không có bất kỳ đoạn văn bản nào bị bỏ sót cũng như văn bản được trình bày một cách hoàn hảo.
- Quy trình dịch thuật có thể chia thành hai nhóm:
- Quy trình kỹ thuật: Quy trình này là việc phân tích ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích và tìm hiểu toàn diện ngôn ngữ nguồn trước khi bắt tay vào dịch thuật.
- Quy trình tổ chức: Quy trình này là việc thường xuyên đánh giá lại bản dịch. Công việc này cũng bao gồm việc so sánh bản dịch hiện tại với bản dịch văn bản tương ứng của các biên dịch viên khác. Bên cạnh đó, quy trình tổ chức cũng kiểm tra hiệu quả truyền đạt của văn bản dịch thông qua việc lấy ý kiến của độc giả ngôn ngữ nguồn nhằm đánh giá tính chính xác và hiệu quả của bản dịch cũng như xem xét phản ứng của họ.
